Skolyoz
Skolyoz, Omurgadaki bel ve göğüs kısmındaki şekil bozukluklarını tanımlamak için kullanılır. Bu rahatsızlıkta normal ekseninden sapan omurgada anormal şekilde eğrilik meydana gelir. Toplumda erkeklere nazaran kızlarda daha fazla görülür. Bu yüzden risk taşıyan bireylerin özellikle ergenlikte iyi takip edilmesi gerekir. Skolyoz çocukluk döneminden itibaren başlamış olsa da ergenliğe kadar kendisini fazla belli etmeyen dolayısıyla gözden kaçan bir rahatsızlıktır.
Bu konuda ailelerin üzerine düşeni yapması ve çocuklarını mutlaka gözlemlemesi gerekir. Uzmanlar bu konuda çocukların üç yaşına kadar iyi gözlenmesini tavsiye etmektedir. Çünkü bu yaşlarda belirlenen skolyoz tedavisi daha başarılı bir şekilde yapılabilir. Yaşın ilerlemesiyle ve vücudun ağırlığı arttıkça omurgadaki eğiklik daha zor düzeltilebilir. İlerlememiş aşamadaki omurga eğikliği desteklerin yardımıyla daha kolay düzeltilebilir. Erkeklerde görülen skolyoz çoğu zaman tedavi edilmeden iyileşmektedir. Kızlarda bu şekilde iyileşme daha zordur. Bazen yaşın ilerlemesi ve omurgada aşınma olması yüzünden 50 yaşını geçen kişilerde de skolyoz meydana gelebilir.
Omurgada normalde yandan bakıldığı zaman hafif bir eğrilik vardır. Bel ve boyunda hafif çukurluk, sırtta ise hafif kamburluk göze çarpar. Fakat omurganın önden ve arkadan görünümü kesinlikle düz olmalıdır. Eğer skolyoz hastasının omurgasına bakılırsa, sağa ya da sola doğru eğim dikkat çeker. Bu şekil bozukluğu omurganın herhangi bir yerinde olabilir.
Ancak en fazla rastlananı sağa doğru eğiklik olmasıdır.
Skolyoz belirtileri nelerdir?- Omurganın kalça ve omuz seviyesindeki şekil bozukluğu skolyozu akla getirmelidir
- Beldeki ve omuzdaki tek taraflı çukurluklar skolyozun en tipik belirtisidir.
- Skolyoz hastalarında vücut ve kol mesafesi dengesizleşir
- Sırtta bir bölgede meydana gelen kamburluk hastalığın yerleşik olduğunu gösterir.
- Kıyafetlerin dengesiz bir görünüm vermesi omurgadaki şekil bozukluğunun bir etkisidir
- Bacaklardan birisinde diğerine göre uzunluk olması
- Hastalardaki belirgin şekilde hissedilen bel ve sırt ağrısının olması
- Göğüs kafesindeki asimetri görünüm ve kürek kemiğinde tümsek meydana gelmesi
Skolyoz neden olur?- Doğuştan olan omurga kusurları, kaburgaların hatalı kaynaması skolyoz oluşumunda etkendir.
- Kişinin beyin felci, çocuk felci, kas erimesi gibi hastalıkları geçirmesi
- Doğum sonrası yeterince gelişemeyen omurgada eğrilikler oluşabilir
- Omurga düzgün şekilde gelişse de bazen sebebi tespit edilemeyen eğrilikler meydana gelebilir.
- Bacak boyları farklı olursa, bunun duruş bozukluğuna neden olma olasılığı yüksek olacağı için omurgada eğrilik meydana gelebilir.
- Omurlar ve kaburga arasındaki kaslar kasılmadığı zaman, kasların çekilmesiyle oluşan basamaklı yapı yüzünden deve hörgücüne benzer görünüm meydana gelebilir.
- Genetik etkenlerde skolyoz oluşumunda etkili olabilir.
Skolyoz türleri nelerdir?- Çocuk felci nedeniyle oluşan skolyoz: bu hastalık skolyoz oluşumuna neden olabilir. Çocukluk döneminde en fazla görülen skolyoz budur.
- Doğuştan meydana gelen konjenital skolyoz: bu tür skolyoz anne rahminde başlar ve ilerleyici özellikte olur.
- Serebral palsi skloyoz: bu skolyoz türü beyin ve omurilikten dolayı oluşan serebral palsi rahatsızlığı sonucunda gelişir.
- İdiyopatik skolyoz: bu tür skolyoz toplumda en fazla görülen türdür. Nedeni bilinmeyen skolyoz olarak tanımlansa da bunda genetik faktörlerin etkisi olduğunu düşünülür.
Skolyoz gebeliğe engel olur mu?
Skolyoz toplumda kızlarda daha fazla görülen bir rahatsızlıktır. Dolayısıyla gebelik üzerine etkileri her zaman dikkat çekmiştir. Ancak kadınlarda gebe kalma yaşına kadar kemik gelişimi de tamamlanmaktadır. Bu yüzden skolyoz ilerlemeden durdurulabilir. Eğer omurgadaki eğim az olursa, bunun ilerlemesi de beklenmez. Uzmanlar omurgadaki eğimin 50 dereceden fazla olması halinde, gebelikte eğimin artabileceğini de belirtirler. Skolyoz hastası olan kadınlar gebe kaldıklarında normal doğumda yapabilir. Bunun nedeni pelvik kapasitesi ve omurga eğriliğinin bağlantılı olmamasıdır. Sadece omurga eğimi yüksek olan ve beraberinde kalp hastası olan kadınların, pelvik kapasitesi yetersiz olanların normal doğum yerine sezeryanla doğum yapması daha uygundur.
Skolyoz tanısı ve tedavisi nasıl yapılır?
Hastaların fiziki muayenesinde omurga eğriliği belirlenirse, farklı açılardan alınan omurga röntgeni teşhise yardımcı olur. Ayrıca omurgadaki eğriliğin ölçülmesi için skolyozometre kullanılır. Bu sayede hastalığın kesin tanısı yapılır. Bir hastaya skolyoz tanısının konması için omurgasında 10 dereceyi geçen bir eğimin olması gerekir. Eğer eğim bunun altında tespit edilirse, bunlar spinal asimetri olarak kabul edilir. Bu derecedeki eğrilikler genellikle kişiye rahatsızlık vermez. Skolyoz derecesinin belirlenmesini sağlayan tetkiklerin ardından uygun tedavi yöntemine başlanır.
Skolyoz tedavisi sırasında hastaların yakından takip edilmesi gerekir. Kontroller sırasında omurgadaki eğim devamlı izlenir. Eğer eğimde ilerleme olursa korse ya da mold kullanımıyla omurgaya destek olunur. Skolyoz ileri aşamada olursa, ameliyatla omurgadaki eğim düzeltilebilir. Omurgada 20 dereceye kadar bir eğim varsa kesin tedavi için cerrahi girişim gerekir. Bunun yanında özel skolyoz egzersizleri de eğimi düzeltmeye yardımcı olabilir.
Küçük yaşlarda başlayan skolyoz ilerleyici özellikte olduğu için, tedaviye hemen başlanmalıdır. Çocukların hızlı bir gelişimden geçtiği bu dönemde omurga kısalığına engel olmak için omurga sabitlenmesini sağlayan füzyon adı verilen cerrahi yöntem tercih edilir. Bu yöntemin dezavantajları da bulunur. Bu yüzden her hastada uygulanamayabilir. Özellikle 5 yaş altındakilerde omurilik kanal darlığı, 8 yaş altındakilerde de akciğer gelişim sorunları, 10 yaş altındaki hastalarda da göğüs kafesi gelişim problemleri yaşanabilir. Bu nedenle giderek füzyon tedavisi yerini modern yöntemlere bırakmıştır. Günümüzde gelişen tekniklerle özellikle manyetik rot tedavisiyle hastalar uzaktan kumanda ağrısız ve ameliyatsız olarak skolyoz tedavisi görebiliyorlar.
21.01.2024 05:08:09
Skolyoz ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz. Sayfayı Düzenle
|
